मूर्तिकलाले स्वदेशमै रोजगारमुखी बनायो

पथरी (मोरङ), ३० कात्तिक । दिन प्रतिदिन नेपाली युवा विदेसिइरहेका छन्, आफ्नै देशमा रहेर परिश्रम गर्ने कमै हुन्छन् । त्यसमा पनि स्वदेशमा नै मूर्ति बनाएर जीविका चलाउने त नगन्य नै हुन्छन् ।

तर आजभोलि यो पेसा सहरमा मात्र होइन गाउँघरमा पनि रोजगारको दरिलो आधारस्तम्भ बन्दै गएको छ । परम्परागत मूर्तिकलामा अब्बल मोरङ जिल्लाको टाँडी–५ का गणेशकुमार राईले मूर्तिकलामा भविष्य उज्यालो देख्नुभएको छ । त्यतिमात्र होइन युवाको लागि स्वदेशमै केही गर्न सकिन्छ भन्ने उदाहरणको रुपमा समेत प्रस्तुत हुनुभएको छ ।

टाँडीको खोलामा यी युवा मूर्तिको बुट्टा काट्नुका साथै चम्काउने काम पनि आफँै गर्नुहुन्छ । मूर्ति बनाउँदै आउनुभएका ३० वर्षीय राईले आफ्नो काम र कमाइको बारेमा दिल खोलेर बताउनुभयो । उहाँ सानैदेखि मूर्तिकलामा लागे पनि व्यावसायिक रुपमा लागेर यो काम गरेको १० वर्ष भयो । राई भन्नुहुन्छ, “कमाइ राम्रै छ । विदेश जानु पर्दैन, राम्रोसँग गर्ने हो भने विदेशमा जति त यहीँ कमाइ हुन्छ । महिनामा रु ४०÷५० हजार कमाइ हुन्छ ।”

देवीदेउता, राष्ट्रिय विभूति र मानिसको सालिक गरी हालसम्म २०० भन्दा बढीे सालिक गणेशले निर्माण गरिसक्नुभएको छ । भगवान्को मूर्ति बनाउन सजिलो हुने बताउँदै गणेश भन्नु हुन्छ, “मानिसको सालिक निर्माण गर्न निक्कै मेहनत गर्नुपर्छ ।” हुबहु भएन भने सेवाग्राही असन्तुष्ट हुने डर भएपनि अहिलेसम्म आफ्नो कामप्रति कसैले नराम्रो भन्ने नगरेको उहाँको भनाइ छ ।

दिदी कौशिला राई र भेना मन्जुल मितेरीको प्रेरणाबाट यस क्षेत्रमा हात हालेको बताउने उहाँ पित्तल, तामा, जस्तालगायतबाट बनाइने परम्परागत मूर्तिकला मात्रै होइन ढुङ्गामा कुदेर पनि राम्रा मूर्ति तयार पार्न सक्नुहुन्छ । यो पेसाबाट नाम र दाम दुवै मिल्ने गरेको उहाँको भनाइ छ । “ठिकै छ, स्वदेशमै काम गरेर खान सजिलो भइरहेको छ । कामप्रति सन्तुष्ट छु” उहाँले भन्नुभयो ।

मूर्तिका काम गर्दैगर्दा भेटिनुभएका उहाँले विदेशमा जानुभन्दा मूर्तिको काममा नेपालमै राम्रो कमाइ हुने गरेको बताउनुभयो । उहाँ भन्नुहुन्छ “खानलाउन पुग्छ, परिवार सजिलै पाल्न सकिन्छ । सीप र मेहनत अनुसारको आम्दानी हुन्छ ।”

दिदी कौशिला र भेना मन्जुल मितेरीको प्रेरणाबाट मूर्ति बनाउन उहाँले सिक्नुभएको हो । मितेरीले धेरै वर्ष पहिलेदेखि नै मूर्ति बनाउने पेसा अपनाउँदै आउनुभएको छ । (गोपाल प्रसाद पोखरेल) रासस